รํ่าอาลัยอันดามัน!?

จากนิตยสารเนชั่นสุดสัปดาห์

รํ่าอาลัยอันดามัน!?
ไม่เชื่อก็ต้องเชื่อว่าจะเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นจริง นั่นคือ หายนะและความสูญเสียอันเกิดขึ้นจากนํ้ามือคลื่นยักษ์ 'สึนามิ' ที่โถมซัดถล่มใส่ผู้คนในแถบเอเชียใต้และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เพราะล่าสุดนั้นจำนวนผู้เสียชีวิตพุ่งสูงเกือบ 150,000 ศพแล้ว เฉพาะที่ 'อินโดนีเซีย' ประเทศเดียว เสียชีวิตไปกว่า 100,000 ศพ...ขณะที่ประเทศไทย ยอดผู้เสียชีวิตก็เพิ่มสูงกว่า 5,000 ศพแล้วเช่นกัน

นี่ ยังไม่นับรวมทรัพย์สินและสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญๆ ที่ถูกคลื่นยักษ์พัดกระหนํ่าพังราบเป็นหน้ากลองในชั่วพริบตา ซึ่งไม่สามารถประมาณค่าเป็นตัวเงินได้ เช่นเดียวกับระบบนิเวศวิทยาที่อาจจะต้องใช้เวลาอีกนับสิบๆ ปี หรือยี่สิบปี หรืออาจจะเป็นร้อยๆ ปี ถึงจะทำให้ธรรมชาติที่สวยงามกลับมามีสภาพดั่งเดิมอีกครั้ง

เฉพาะสถานที่ท่องเที่ยว ซึ่งได้ชื่อว่า 'ไข่มุกอันดามัน' และเป็นสวรรค์ของชาวต่างประเทศในห้วงอดีตนั้น... หลังคลื่นยักษ์ซัดถล่มใส่ ไข่มุกอันดามันอันลือชื่อก็เหลือไว้เพียงแค่รอยอดีตที่สวยงาม คราบนํ้าตา และซากปรักหักพังเท่านั้น

สัปดาห์นี้ 'เนชั่นสุดสัปดาห์' ของท่านเล่มนี้ นำเสนอเป็นฉบับพิเศษว่าด้วยคลื่นยักษ์ 'สึนามิ' ล้วนๆ โดยประมวลภาพเหตุการณ์วันคลื่นสังหารซัดถล่มใส่ชายฝั่งทะเลของ 6 จังหวัดภาคใต้ ซึ่งตั้งอยู่ทาวด้านทะเลอันดามัน ได้แก่ ภูเก็ต กระบี่ พังงา ตรัง สตูลและระนอง ทั้งเรื่อง และภาพ ส่งตรงจากพื้นที่ โดยทีมงานเครือเนชั่นทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นภาพความหายนะในวันคลื่นสังหาร หรือกระทั่งภาพคลื่นนํ้าใจที่ไหลบ่าลงไปช่วยเหลือผู้ประสบภัยในพื้นที่ 6 จังหวัด

ไม่เพียงเท่านั้น ภายในเล่มก็ยังอัดแน่นด้วยความเรียงต่างๆ เพื่อย้อนรำลึก และอาลัย 'เหยื่อ' ที่เกิดจากคลื่นยักษ์ 'สึนามิ' ของพลพรรคนักเขียนและกวีชื่อดังทั่วฟ้าเมืองไทย อาทิเช่น อังคาร กัลยาณพงศ์, สิงห์สนามหลวง, ไสว บุญมา, วัฒน์ วรรลยางกูร, จำลอง ฝั่งชลจิตร, คมสัน นัน, พรชัย แสนยะมูล, เสรี ทัศนศิลป์ ฯลฯ และผมต้องขออภัยคอลัมนิสต์ที่ไม่ได้แจ้งล่วงหน้าไว้ ณ ที่นี้... สัปดาห์หน้าทุกอย่างกลับมาเหมือนเดิมครับ

สัปดาห์นี้ 'เนชั่นสุดสัปดาห์' เพียงแต่ต้องการจะบันทึกทุกอย่างให้เป็นระบบ เพื่อเป็นบทเรียนให้สังคมไทยสำหรับใช้ในการเผชิญหน้ากับภยันตรายที่จะเกิดขึ้นในอนาคตเท่านั้น ที่สำคัญก็คือต้องการให้รัฐบาลมีการพัฒนาองค์ความรู้ทางด้านอุตุนิยมวิทยาและธรณีวิทยา ซึ่งผมว่าที่ผ่านๆ มา หน่วยงานภาครัฐที่รับผิดชอบในเรื่องดังกล่าวยังมีข้อจำกัดอยู่ค่อนข้างมาก

ทั้งที่ก่อนเกิดคลื่นยักษ์ 'สึนามิ' ถ้ามองย้อนกลับไปดูปรากฏการณ์ธรรมชาติต่างๆ แล้ว ก็จะเห็นไซน์หรือสัญญาณหลายๆ อย่าง ไล่เรียงตั้งแต่ปลาโลมาขึ้นไปเกยตื้นตายบนชายฝั่งออสเตรเลีย ชาวประมงจับปลาใหญ่ๆ ได้จำนวนมากในน่านนํ้าไทย และล่าสุดก็ยังมีชาวบ้านจับปูยักษ์ที่ไม่เคยพบเคยเห็นได้ที่ จ.ตรังด้วย

มีรายงานว่าในวันคลื่นสังหารนั้น อธิบดีกรมอุตุนิยมวิทยาได้ไปให้สัมภาษณ์สถานีวิทยุช่องหนึ่ง เกี่ยวกับเหตุแผ่นดินไหวที่เกาะสุมาตราด้วย แต่ก็ไม่ได้เฉลียวใจว่าจะเกิดคลื่นยักษ์ตามมา... ถ้าสมมติว่าอธิบดีกรมอุตุฯ สันนิษฐานว่าหลังแผ่นดินไหวจะเกิดคลื่นยักษ์ตามมาแล้ว ด้วยระบบราชการที่เป็นอยู่ ผมก็ยังอดสงสัยไม่ได้ว่าท่านจะต้องแจ้งใคร แจ้งรัฐมนตรี แจ้งนายกฯ เพื่อให้มีการออกประกาศคำเตือนเพื่ออพยพประชาชน

แจ้งแล้ว สถานีวิทยุ-โทรทัศน์ติดรายการประจำ หรือเกมโชว์ ไม่ออกคำเตือนให้ตามกำหนดเวลาละจะทำอย่างไร และสมมติ (อีก) นะครับ ว่าถ้าแจ้งแล้วไม่มีอะไรเกิดขึ้นแล้วจะมีอะไรตามมาอีก ผมก็ว่าคงได้มีรายการถล่มอธิบดีจนแทบเสียผู้เสียคนแน่ๆ... ผมถึงไม่อยากจะให้โทษใครไงละครับ แม้ล่าสุด อธิบดีกรมอุตุฯ จะถูก 'เด้ง' หลุดเก้าอี้เรียบร้อยโรงเรียนแม้วไปแล้วก็ตาม

ผมอยากให้มหันตภัยที่เกิดขึ้นนี้ เป็นบทเรียน เป็นอุธาหรณ์ เตือนใจคนในสังคมมากกว่า เราประมาทเล่นเล่อต่อเรื่องราวต่างๆ มาเกินพอแล้ว ต่อไปนี้ต้อง 'คิด (ใหม่) -ทำ (ใหม่)' ทุกอย่างเป็นแบบวิทยาศาสตร์ จะถูกจะผิดอย่างไรก็สามารถอธิบายเหตุและผลได้

ถ้าจะให้ดียิ่งไปกว่านั้น ผมก็อยากเสนอให้ฝ่ายเกี่ยวข้องต่างๆ พลิก 'วิกฤติ' เป็น 'โอกาส' ด้วยการเข้าไปจัดระเบียบสถานที่ท่องเที่ยวต่างๆ ซึ่งถูกคลื่นยักษ์ 'สึนามิ' ซัดถล่มเสียใหม่ สร้างประวัติศาสตร์ให้คนจดจำด้วยการจัดระเบียบ วางผังเมืองให้เริ่ดหรูมันซะเลย- -พูดอย่างนี้ไม่ได้จะห้ามทุกคนเข้าไปหาประโยชน์จากแหล่งท่องเที่ยวหรอกนะครับ ผมแค่อยากให้ใช้ธรรมชาติคุ้มค่าที่สุดเท่านั้น