ธุรกิจเพลงออนไลน์ แค่เริ่มคิดก็ผิดแล้ว(สถานีดิจิทัล / อนาคิสต์)
มีข่าวคราวที่น่าสนใจเกี่ยวกับแอปเปิล คอมพิวเตอร์ อยู่สองสามข่าว ข่าวแรกก็คือ แอปเปิลจะส่ง ไอพ็อด ชัฟเฟิล ซึ่งเป็นเครื่องเล่นเพลงไอพ็อดรุ่นจิ๋วลงมาลุยตลาด รุ่นต่ำสุดความจุ 512 เมก ราคาประมาณ 4,000 บาท
หากเทียบกับยี่ห้ออื่นๆ ที่ขายกันในเมืองไทยเวลานี้ สินค้าตลาดบนก็ถือว่า ชัฟเฟิล ไอพ็อด น่าจะพอแข่งขันได้ อาศัยยี่ห้อเป็นตัวขาย เพราะไอพ็อด มินิ ซึ่งเป็นตัวราคาถูกแล้วของแอปเปิล ก็ยังเกินหมื่น หาคนเล่นกันยากพอสมควร
แต่แม้ตัวเครื่องเล่นราคาจะถูกลง ไอพ็อดที่วิ่งฉิวติดลมบนอย่างในอเมริกานั้น มีเวบไซต์ไอจูนส์ มิวสิค สโตร์ เป็นตัวช่วยที่สำคัญ เพราะอุปกรณ์ชิ้นนี้ทำขึ้นมาตอบสนองนักฟังเพลงลูกค้าไอจูนส์ได้อย่างดีเยี่ยม
มีลูกเล่นหลายอย่างที่ใช้ร่วมกับเวบไซต์
บ้านเรา ไอจูนส์ ยังไม่เข้ามาเปิดตัว แม้ในต่างประเทศเองก็เลือกเปิดกันอยู่แค่ไม่กี่ประเทศเท่านั้น
มีข่าวว่าบริษัททำเพลงในบ้านเรากำลังเจรจากับไอจูนส์ หวังจะดึงเทคโนโลยีเข้ามาใช้สำหรับการขายเพลงออนไลน์ แต่เหตุผลที่พวกเขาบอกกับสื่อมวลชน เป็นเหตุผลที่ค่อนข้างตลก ตรงที่ว่าเลือกไอจูนส์ กฎเพราะฟอร์แมตหรือชนิดไฟล์เพลงของแอปเปิลนั้น ป้องกันการก๊อบปี้ได้
ด้วยความเชื่อว่าหากก๊อบปี้เพลงแจกจ่ายกันไม่ได้เสรีเหมือนไฟล์เอ็มพี3 แล้ว เพลงที่พวกเขาขายแบบออนไลน์ ก็จะขายได้ดี ไม่มีอะไรมาบั่นทอน
แค่เริ่มคิดก็ผิดแล้ว
คำถามง่ายๆ ก็คือ เพลงที่ขายกันอยู่บนไอจูนส์นับล้านๆ เพลงนั้น มีเพลงไหนที่ไม่ได้บันทึกอยู่ในสื่อรูปแบบอื่นๆ บ้าง
คำตอบคือไม่มี
แม้ว่าเพลงที่ขายในไอจูนส์จะเก็บเป็นไฟล์เอเอซี ก็ไม่ได้หมายความว่าเพลงเดียวกันจะไม่มีอยู่ในไฟล์แบบอื่นที่หาไม่ได้เลยก็หาไม่
แค่คนไปซื้อซีดีมาแผ่นหนึ่งแล้วก๊อบปี้หรือแปลงเป็นเอ็มพี3 ไม่ได้เป็นเรื่องยากอะไรเลย
ที่ไอจูนส์ขายเพลงออนไลน์ประสบความสำเร็จอย่างล้นหลามนั้น แท้ที่จริงแล้วหัวใจไม่ได้มาจากการที่เพลงถูกป้องกันการก๊อบปี้ โดยเงื่อนไขที่ไอจูนส์กำหนด ลูกค้าสามารถนำเพลงที่ซื้อบันทึกลงแผ่นซีดีได้ไม่จำกัด ขณะเดียวกัน ยังอนุญาตให้ฟังเพลงที่ซื้อไปได้มากกว่าหนึ่งเครื่องคอมพิวเตอร์หรือไม่เกิน 5 เครื่อง แต่เล่นบนไอพ็อดได้ไม่จำกัดอีกเช่นกัน
ความสำเร็จของไอจูนส์ จึงน่าจะมาจากการเปิดตลาดที่ตอบสนองคนฟังในยุคดิจิทัล เพราะเทคโนโลยีเปิดโอกาสให้คนเลือกได้มากกว่าเดิม เช่นเลือกเฉพาะเพลงที่ชอบ เลือกได้มากกว่าและง่ายกว่าการเข้าไปเดินหาซื้อตามร้าน ชอบเพลงไหนซื้อเพลงนั้น ไม่ถูกบังคับให้ต้องซื้อกันทั้งอัลบั้มเหมือนการซื้อแผ่นซีดี
บางประเทศอย่างเช่นในอังกฤษ ยอดขายเพลงออนไลน์แซงหน้าแผ่นซิงเกิลไปเรียบร้อยแล้ว
นอกจากนั้นเวบไซต์ไอจูนส์ยังมีบริการอื่นๆ อีกมากมายที่ทำกันในร้านขายเพลงธรรมดาไม่ได้ ทำได้เฉพาะบนเครื่องคอมพิวเตอร์และอินเทอร์เน็ตเท่านั้น เช่น ข่าวสารที่อัพเดตตลอดเวลาของศิลปินที่ชื่นชอบ เป็นต้น
แน่นอนว่าไม่ใช่เพราะมันก๊อบปี้กันไม่ได้อย่างแน่นอน เพราะถ้าทำแผ่นออกมาขายมันก็ก๊อบปี้กันได้อย่างง่ายดาย
และความจริงแล้วการจะแปลงไฟล์เพลงจากเอเอซีไปเป็นฟอร์แมตเอ็มพี 3 ก็ไม่ใช่เรื่องยากเย็นอะไรนัก หากอยากจะแปลงกันจริงๆ ใช้โปรแกรม Dbpower Amp โดยดาวน์โหลดปลั๊กอินสำหรับการถอดรหัสเข้าไปติดตั้งด้วย หรือไม่ก็ริปเพลงลงซีดีเป็นไฟล์เสียงธรรมดาแล้วแปลงเป็นเอ็มพี3 ได้เช่นกัน
ถ้ายังหลงคิดว่าขายเพลงออนไลน์ได้เพราะมันป้องกันการก๊อปปี้ได้ละก็ คงต้องบอกว่าคิดผิดถนัดเลยทีเดียว
